Hay Festival Programme for Schools 2024

Mae Maz Evans yn rhyddhau cenhedlaeth newydd sbon o anturiaethau Who Let The Gods Out? wrth iddi eich cyflwyno i fyd gwallgof mytholeg Maya yn Oh Maya Gods! Cymerwch ran yn yr hwyl a’r gemau wrth i ni ddysgu pwyntiau mwy manwl y gêm bêl Maya Pok-a-Tok – yn sicr – bydd gwallgofrwydd mytholegol. Maz Evans yw awdures y gyfrol boblogaidd Who Let The Gods Out?, Vi Spy a’r gyfres Scarlett Fife, ac mae hi wedi derbyn dros 30 o enwebiadau am wobrau, gan gynnwys ar gyfer y Fedal Carnegie, Branford Boase, Books Are My Bag, Gwobrau Llyfrau Plant Waterstones, Llyfr Plant y Flwyddyn Indie, a Llyfr y Flwyddyn Gorau i Blant, CrimeFest.

Mentrwch i Camp Claw gyda’r awduron poblogaidd Katie a Kevin Tsang, wrth iddynt eich gwahodd i ymuno â Dragon Force. Dysgwch am Dracordia a’r arwyr, dychmygwch sut y gallai eich draig ‘heartbounded’ eich hun edrych, a pha bŵer cyfrinachol sydd gennych – a breuddwydiwch, gyda Katie a Kevin, am greu cymeriad draig newydd sbon. Yn ogystal â gweithgareddau rhyngweithiol yn ymwneud â dreigiau, bydd sesiynau darllen ac amser ar gyfer sesiwn holi ac ateb, lle gallwch ofyn cwestiynau i Katie a Kevin am ddreigiau, llyfrau, ysgrifennu neu am beth bynnag yr hoffech!

Ewch ar daith ysbrydoledig o hunan-ddarganfod gyda chyn Fardd Plant Cymru a’r awdur arobryn Connor Allen. Trwy ei gerddi yn y sesiwn hwyliog, ryngweithiol hon, bydd Connor yn dangos eich potensial unigol i chi, beth bynnag fo’ch oedran, ac yn eich helpu i weld ein bod i gyd yn wyrthiau – ‘One in eight billion, brilliant and unique’.

Sut allwch chi greu newid? Bydd yr eiriolwr cymdeithasol a’r ymgyrchydd arobryn Yassmin Abdel-Magied yn eich ysbrydoli i gydnabod, gwrthsefyll ac amharu ar sgyrsiau ac agweddau hiliol. Bydd Yassmin yn archwilio cyd-destun hanesyddol hiliaeth, ac yn ateb eich holl gwestiynau, ac yn rhoi’r hyder i chi herio anghydraddoldeb, lledaenu negeseuon cadarnhaol, ac ymdrechu tuag at greu byd mwy teg a mwy diogel i bawb. Dewch i ddarganfod sut y gallwn ni gyd helpu i greu byd o garedigrwydd, empathi a dealltwriaeth.

Ymunwch â MG Leonard wrth iddi rannu beth wnaeth hi ei ddarganfod am wylio adar, wrth ysgrifennu ei chyfres Twitchers arobryn. Bydd y straeon hyn am ddirgelwch, antur, cyfeillgarwch, dewrder a rhyfeddod godidog adar yn eich gadael yn awyddus i ymuno â Chlwb y Twitchers! Digwyddiad i ennyn brwdfrydedd pawb sydd yn caru natur, gwylwyr adar a ditectifs y dyfodol.

Dewch o hyd i ysbrydoliaeth i greu eich straeon eich hun gyda Kiran Millwood Hargrave (awdures llyfrwerthwr y Sunday Times, The Mercies, a The Girl of Ink and Stars). Mae Kiran yn dathlu’r llyfr cyntaf, In the Shadow of the Wolf Queen, yn ei chyfres o dair nofel newydd – Geomancer – a bydd yn mynd â chi ar daith drwy’r coetiroedd go iawn, tirweddau naturiol a hud y ddaear sydd yn gorwedd wrth wraidd ei straeon.

Ymlaciwch a gadewch i’ch hun gael eich cludo gan drydan, llawenydd a dirgelwch creadigol gydag Alex Wharton, Bardd Plant Cymru. Bydd yn darllen o’i gasgliadau blaenorol o farddoniaeth, ac yn ceisio ein cysylltu ac ysbrydoli cariad at iaith chwareus, chwilfrydig a dychmygus. Bydd barddoniaeth, rap a chaneuon yn dawnsio gyda’i gilydd fel un yn y digwyddiad trawsnewidiol hwn.

Dilynwch Lee Newbery i fyd hudol ei nofel The Last Firefox sy’n twymo’r galon, a’i nofelau dilynol, The First Shadowdragon a’r nofel newydd sbon, The Lost Sunlion. Bydd yn archwilio ei daith ysgrifennu a’i ysbrydoliaeth, cyn eich helpu i ddylunio eich creadur hudolus eich hun mewn gweithgaredd cardiau Pokémon ac yna, cwis geiriau anifeiliaid yn Gymraeg. Bydd digwyddiad Lee yn cynnig cyflwyniad sensitif i fabwysiadu hefyd, ac yn dathlu’r holl wahanol fathau o deuluoedd yn y byd.

Dewch i lawr a datgloi pŵer eich ymennydd! Mae The No Brainer Show yn ddigwyddiad difyr dros ben, sydd yn cael ei redeg gan awdur poblogaidd Diary of a Wimpy Kid, Jeff Kinney. Byddwch yn cael eich gwahodd i ymuno â Jeff ar y llwyfan, i gystadlu mewn digwyddiadau gemau ar ffurf sioe sy’n herio eich ymennydd, i gefnogi eich llyfrgell leol. Disgwyliwch ddigwyddiad llawn hwyl, sy’n dathlu llyfr diweddaraf y Wimpy Kid, ac sy’n archwilio pŵer yr ymennydd!

Manteisiwch ar y cyfle i ddarganfod sut i ysgrifennu ‘yn eich llais, am eich bywyd’ gyda’r bardd Matt Goodfellow. Bydd Matt yn darllen o’i nofel farddoniaeth boblogaidd The Final Year, ac yn trafod pam y cafodd ei ysbrydoli i adrodd y stori hon yn y ffordd y gwnaeth. Bydd yn darllen amrywiaeth o gerddi o’i yrfa, ac yn egluro pam ei fod mor angerddol am ddefnyddio barddoniaeth fel ffordd i fynegi eich hun.

Pwy ydych chi’n meddwl ydych chi? Ydych chi erioed wedi meddwl am bwy y gallech chi fod yn perthyn iddynt? Beth petasem yn dweud wrthych eich bod chi’n perthyn i ymerawdwyr rhyfeddol, brenhinoedd hynod a breninesau godidog? Wel, eich mawrhydi, mi ydych chi. I ddweud y gwir, mae pawb. Ac mae’r genetegydd Adam Rutherford yma i ddweud wrthych chi sut. Dewch ar antur anhygoel trwy filiynau o flynyddoedd o hanes dynol, lle byddwch yn dysgu hanes ein rhywogaeth, o esblygiad, i ddeinosoriaid, i CHI! Byddwch yn cwrdd â brenhinoedd a breninesau, pharoaid a Llychlynwyr, a gweld pa mor bell ac eang y mae bodau dynol wedi mudo ar draws y byd. Byddwch yn darganfod pam ein bod ni’n perthyn i ddyn hynod gawslyd a dim ots pa liw croen sydd gennych, yr iaith rydych chi'n ei siarad neu o ble rydych chi’n dod – rydyn ni i gyd yn rhannu’r un nifer fechan o hynafiaid.

Paratowch eich hun am antur epig, sy’n herio confensiwn ac sy’n dathlu’r pŵer o gofleidio eich natur unigryw. Bydd yr awdur arobryn Tọlá Okogwu yn cyflwyno campau Onyeka a’i ffrindiau di-ofn, wrth iddynt lywio drwy Academi ddirgel yr Haul, agor agendâu cudd, a chychwyn ar genhadaeth i adfer eu pwerau coll. Mae’r gyfres llawn cyffro hon yn llawn troeon calonogol a cyffrous, a bydd Tọlá yn eich cadw ar ymyl eich sedd o’r dechrau i’r diwedd. Peidiwch â cholli'r cyfle i ddarganfod eich archbwerau cudd eich hun. Byddwch yn barod i ryddhau’r arwr tu fewn i chi!

Ewch i fyd stâd South Crongton, lle mae gan fywyd ei bryderon, o fynd drwy’r ysgol a’r system ofal, i osgoi gangiau a gangsters. Dewch i gwrdd â chast o gymeriadau, doniol, trasig a llawn dewrder yr awdur arobryn Alex Wheatle, wrth iddo gyflwyno’r llyfr olaf yn ei gyfres hynod afaelgar, Crongton. Yn gyflym ac yn hynod amsugnol, bydd y rhan olaf hwn yn eich gadael ar ochr eich sedd, wrth i’r Marchnogion Crongton ralio am un antur olaf…

Ymgollwch yn hanes Prydain yn y digwyddiad rhyngweithiol hwn, sy’n dathlu barddoniaeth a nofelau barddoniaeth. Bydd enillydd Medal Carnegie a chyn-ennillydd fedal na nÓg, a llais unigryw yn y genre Oedolion Ifanc, Sarah Crossan, yn cyflwyno ei llyfr newydd hir-ddisgwyliedig Where The Heart Should Be. Mae’n ysgogi’r meddwl ac yn hynod deimladwy, ac yn archwilio cariad a theulu yn ystod y Newyn Mawr yn Iwerddon ym 1846. Ar un adeg, roedd Nell wrth ei bodd gyda’r ysgol a llyfrau a breuddwydio, ond does dim llawer o siawns o hynny, nawr ei bod hi’n gweithio fel morwyn cegin gefn i Syr Philip Wicken, y dyn sy’n berchen ar ei chartref, tir ei theulu, eu cnydau, popeth. Mae ei gŵn bob amser yn cael eu bwydo’n dda, hyd yn oed wrth i newyn setio mewn…

Dewch i gael hwyl gyda hanes ingol yr awdur arobryn Phil Earle o ymdrechion trychinebus un bachgen yn ei arddegau at ramant – sydd ddim yn gwbl ffuglennol! Fe wnaeth llyfr blaenorol Phil, When The Sky Falls, gyrraedd y rhestr fer ar gyfer y Fedal Yoto Carnegie, ac ef oedd enillydd Llyfr Ffuglen Plant y Flwyddyn Gwobrau Llyfrau Prydain. Bydd yn dathlu cyhoeddi Northern Soul (ei 25ain llyfr), gydag ymddangosiad cameo gan Dduw Miwsig yr Enaid (Gogleddol), Otis Reading…

Mae Aneirin Karadog yn fardd, yn ddarlledwr, yn berfformiwr ac yn ieithydd. Dewch i ymuno ag ef i gymryd rhan mewn sesiwn ryngweithiol, lle bydd yn rhannu awgrymiadau ar sut i greu cerddi bywiog ac ystyrlon gydag ysbrydoliaeth gan yr iaith Gymraeg. Mae Aneirin yn siarad pum iaith, ac mae wedi rapio mewn bywyd blaenorol. Bydd yn eich diddanu a’ch ysbrydoli wrth iddo ddechrau rapio freestyle yma yng Ngŵyl y Gelli.

Dysgwch sut mae rap yn farddoniaeth gyda’r bardd a'r nofelydd Ashley Hickson-Lovence, a fydd yn cyflwyno ei nofel farddoniaeth Oedolion Ifanc teimladwy ac emosiynol, Wild East.
Pen in one hand, on my wrist, a ticking clock
I’ve got to make this work, just need a little luck…
Mae Ronny, sy’n bedair ar ddeg oed, newydd symud o’r ddinas i’r maestrefi. Nawr mae’n rhaid iddo ddarganfod sut i ddelio gyda bod yn fachgen Du yn ei arddegau mewn ysgol gyda phlant gwyn yn bennaf, dod o hyd i ffrindiau newydd, a chadw at ei nod o fod yn rapiwr yn fyw.

Mae Jenny Valentine wedi bod yn meddwl am restrau. Rhestrau hir, rhestrau byr, rhestrau siopa, rhestrau dymuniadau, rhestrau coll, rhestrau i’w gwneud. Mae pawb yn eu hysgrifennu, mewn un ffordd neu’r llall. Dewch i ysgrifennu rhywfaint o restrau gyda Jenny am bethau bob dydd, neu bethau materol, neu bethau ynghylch bywyd a marwolaeth. Mae ein rhestrau yn dweud mwy amdanom nag yr ydym yn ei sylweddoli. Bydd Jenny yn eich cyflwyno i’w nofel Awduron Ifanc ddiweddaraf, Us in the Before and After, a fydd yn ddarlleniad brawychus, torcalonnus o hardd am farwolaeth sydyn a chanlyniadau oes un weithred drasig.

Camwch i fyd cyflym a graenus ond llawn cyfeillgarwch ffoaduriaid yn eu harddegau sy’n byw ar y stryd yng ngogledd Ffrainc: pwy ydyn nhw? Lle mae eu rhieni… a pam eu bod nhw mor dda mewn pêl-droed? Bydd yr awdures enwog Nicola Garrard yn arwain trafodaeth fywiog, a byddwch yn cwrdd â Donny, arwr dewr a doniol 29 Locks, wrth iddo ddychwelyd am fwy o anturiaethau yn 21 Miles. Pan fydd yn colli ei basbort ar wyliau, mae’n rhaid iddo ymuno â phobl ifanc sydd wedi teithio miloedd o filltiroedd o ranbarthau rhyfel ac argyfwng hinsawdd, a dod o hyd i’w ffordd adref. A fydd ei sgiliau cwch yn ei helpu i deithio’r 21 milltir rhwng Ffrainc a Phrydain?

Dewch i weld y byd o safbwynt gwahanol yn y digwyddiad hwn sy’n ysgogi’r meddwl gyda’r awdur arobryn AM Dassu. Cafodd ei hysbrydoli gan straeon newyddion am ei nofel glodfawr Boy, Everywhere a’i nofel ddilynol rymus Kicked Out, lle mae’n rhaid i Ali a Sami helpu i glirio enw eu ffrind pan mae’n wynebu alltudiaeth am ladrad. Bydd AM Dassu yn dangos sut i ysgrifennu o sawl safbwynt, i adeiladu empathi a herio stereoteipiau.

Ymunwch â thîm y BBC wrth i Front Row ar BBC Radio 4 ddathlu Ffuglen i Oedolion Ifanc, ac archwilio'r ystod ryfeddol o straeon a materion sy'n cael sylw mewn nofelau plant heddiw. Yn ymuno â Tom Sutcliffe mae awduron poblogaidd, gan gynnwys Manon Steffan Ros, enillydd Medal Yoto Carnegie 2023, a'r awdur arobryn Alex Wheatle. Bydd y digwyddiad hwn yn cael ei recordio i'w ddarlledu ar BBC Radio 4.

Ewch ar genhadaeth newydd a mentrus gydag ysbïwr ifanc gorau’r byd. Ymunwch ag Anthony Horowitz, awdur y gyfres Alex Rider, wrth iddo drafod byd o olygfeydd hela mentrus, llofruddion marwol a systemau hapchwarae VR yn ei lyfr diweddaraf yn y gyfres, Nightshade Revenge. Mae dros 21 miliwn o gopïau o’r gyfres epig hon wedi cael eu gwerthu ar draws y byd.

Disgwyliwch hwyl arswydus gan un o storïwyr gorau’r DU yn y digwyddiad hwn. Mae llyfr newydd Daniel Morden, Strange Tales, yn cynnwys llu o straeon traddodiadol o’r ochr dywyll: sgerbydau sy’n dawnsio, ysbrydion anweledig, taith i Uffern. Bydd yn adrodd ‘chillers a thrillers’, sydd yn sicr o swyno pawb! Mae’r awdur a’r storïwr arobryn o Gymru yn adnabyddus am ei berfformiadau anhygoel o straeon hynafol. Mae wedi teithio’r byd, o’r Arctig i’r Môr Tawel i’r Caribî. Gydag amseriad digrifwr ar ei draed a thro ymadrodd bardd, mae’n galluogi hanesion ein cyndeidiau i siarad â chenhedlaeth heddiw o bobl ifanc.

Ewch i fyd o farchnadoedd golau lleuad, pryfed cop hudol a choedwigoedd corsydd dirgel gyda’r awdures Frances Hardinge, sydd wedi ennill Gwobr Costa. Yn ffantasi Frances i Oedolion Ifanc, mae Unraveller, sef Kellen – bachgen sy’n gallu codi melltithion oddi ar eraill – wedi cael ei felltithio. A fydd Kellen yn gallu tynnu’r felltith cyn iddo dynnu popeth yn ddarnau o’i gwmpas? Ymunwch â Frances i ddarganfod mwy am y stori ffantasi hon mewn byd cyfoethog, dychmygus, ac i gael cipolwg ar ei broses ysgrifennu.

Allwch chi ddychmygu Y Diwedd? Roedd Dylan yn chwech oed pan ddaeth Y Diwedd, nôl yn 2018; pan aeth y trydan i ffwrdd am byth, a’r byd ‘normal’ o’r 21ain ganrif roedd yn ei adnabod wedi diflannu. Bellach, mae’n 14 oed, ac mae ef a’i fam wedi goroesi yn eu tŷ pen bryn anghysbell uwchben pentref Nebo yng ngogledd-orllewin Cymru, gan ddysgu sgiliau newydd, a dychwelyd i’r hen ffyrdd o fyw. Ond mae gan bob un ohonynt eu cyfrinachau eu hunain… Darganfyddwch fyd Nebo gydag enillydd Medal Carnegie am Ysgrifennu, Manon Steffan Ros. Bydd hi’n trafod y themâu a’r ysbrydoliaeth y tu ôl I Llyfr Glas Nebo, ac yn mynd i’r afael â’r cwestiwn oesol hwnnw – sut ydych chi’n ysgrifennu llyfr?